Αναπαραστάσεις της ετερότητας στο διήγημα Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου του Γ. Μ. Βιζυηνού
Στο πλαίσιο του διδακτικού μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, τον Φεβρουάριο του 2024, στο τμήμα Γ1 του 5ου Γυμνασίου Ρόδου, εφαρμόστηκε ένα διδακτικό σενάριο, με τίτλο: «Αναπαραστάσεις της ετερότητας στο διήγημα Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου» του Γ. Μ. Βιζυηνού.
Σκοπός του όλου εγχειρήματος ήταν η ανάδειξη των στοιχείων της ετερότητας, στη βάση του μοντέλου της συμπερίληψης, το οποίο αναγνωρίζει και αξιοποιεί όλο το φάσμα της διαφορετικότητας και της ποικιλομορφίας των μαθητών μιας σύγχρονης τάξης.
Για την υποστήριξη του σεναρίου εφαρμόστηκε συνδυασμός θεωριών και προσεγγίσεων: α) από τον χώρο της Λογοτεχνίας («συναλλακτική θεωρία», «κριτική της αναγνωστικής ανταπόκρισης»), β) από τον χώρο της Παιδαγωγικής («ομοδοσυνεργατική διδασκαλία», «κριτικός γραμματισμός», «δημιουργική γραφή»), ενώ παράλληλα αξιοποιήθηκαν σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα διδασκαλίας, μέρος των οποίων σχεδιάστηκε από τη διδάσκουσα, με σκοπό την εξομάλυνση της ανοίκειας στους μαθητές γλωσσικής επιλογής του Βιζυηνού.
Μέσα από κατάλληλα διαμορφωμένα φύλλα εργασίας, οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με το έργο ενός σπουδαίου συγγραφέα για τα Ελληνικά Γράμματα, ενώ παράλληλα μελέτησαν τους τρόπους αναπαράστασης των όψεων της ετερότητας, της πατρίδας και της ξενιτιάς, του εθνικού και θρησκευτικού «Άλλου», του φύλου, της έκφρασης του φύλου και της αναπηρίας και αντιλήφθηκαν –μέσα από το απόσπασμα του διηγήματος που επεξεργάστηκαν− ότι η ετερότητα και η ποικιλομορφία αποτελεί μια πραγματικότητα, η οποία διαχρονικά χαρακτηρίζει όλες τις κοινωνίες, από την εποχή του Βιζυηνού ως σήμερα.
Χωρισμένοι σε ομάδες, συμμετείχαν σε όλες τις φάσεις του σεναρίου, συνεργάστηκαν μεταξύ τους και με την εκπαιδευτικό, απελευθέρωσαν τη φαντασία και το συναίσθημά τους, ασκήθηκαν σε δραστηριότητες διακαλλιτεχνικού διαλόγου και δημιουργικής έκφρασης και συνειδητοποίησαν πώς ένας παλιός συγγραφέας γίνεται εξαιρετικά επίκαιρος, πυροδοτώντας σύγχρονες αναζητήσεις και προβληματισμούς.
Το σενάριο υλοποιήθηκε στον χώρο της βιβλιοθήκης του σχολείου, σε διάρκεια 6 διδακτικών ωρών. Ο σχεδιασμός, η εφαρμογή και η επίβλεψη του σεναρίου έγινε από την εκπαιδευτικό, φιλόλογο του τμήματος, κ. Διακοσάββα Εμμανουέλα.
