© Μαθητές & Μαθήτριες, Γ1
Απομαγνητοφωνημένη συνέντευξη των μαθητών του Γ1 με τον διευθυντή σύνταξης της LIFO, κ. Διακοσάββα Αλέξανδρο
Γ1: Γιατί επιλέξατε αυτό το επάγγελμα;
Γιατί, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, από τότε που ήμουν μικρός και πιο μικρός από εσάς, μου άρεσε πάρα πολύ να μαθαίνω πράγματα πρώτος και να τα μοιράζομαι με τους άλλους. Αυτός ήταν ο βασικός λόγος, δηλαδή, όταν διάβαζα κάτι που μου φαινόταν πολύ ενδιαφέρον, ήθελα να το μοιραστώ με τους φίλους μου, ήθελα να το μοιραστώ με τους γονείς μου, και αυτό νομίζω ότι είναι ένα βασικό στοιχείο για να θέλει να γίνει κανείς δημοσιογράφος: η φιλοπεριέργεια, δηλαδή, το να θέλει να μαθαίνει πράγματα και να τα μοιράζεται.
Γ1: Για το επάγγελμα του δημοσιογράφου ποιες σπουδές και δεξιότητες θεωρείτε ότι είναι απαραίτητες;
Καταρχάς, το επάγγελμα του δημοσιογράφου συνήθως προκύπτει από σπουδές δημοσιογραφίας. Οι σπουδές δημοσιογραφίας γίνονται σε ανώτερα πανεπιστήμια της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και των πόλεων της περιφέρειας. Υπάρχει σχολή δημοσιογραφίας και μέσων μαζικής ενημέρωσης και στο Εθνικό Καποδιστριακό της Αθήνας και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στο Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης και σε πολλές άλλες πόλεις της Ελλάδας. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν πάρα πολλά ιδιωτικά εργαστήρια, όπου μπορεί κανείς επίσης να προχωρήσει σε σπουδές δημοσιογραφίας, αλλά να σημειώσουμε σ’αυτό το σημείο ότι είναι ένα από τα επαγγέλματα που στατιστικά πάρα πολλοί άνθρωποι, οι οποίοι ασχολούνται με τη δημοσιογραφία δεν έχουν κάνει σπουδές δημοσιογραφίας, όπως και εγώ. Δεν έχω τελειώσει δημοσιογραφία, οι σπουδές μου είναι σε άλλο αντικείμενο, έχω σπουδάσει Βιολογία. Είναι ένα επάγγελμα που η φύση του και αυτά που απαιτεί μπορούν να προκύπτουν από άλλους δρόμους, από άλλες σπουδές. Ένας άνθρωπος, ο οποίος είναι φιλοπερίεργος, όπως είπαμε και πριν, και ξέρει να γράφει καλά, ξέρει να χειρίζεται την ελληνική γλώσσα και τον ενδιαφέρει αυτό το επάγγελμα μπορεί να το ακολουθήσει ακόμα και χωρίς σπουδές σε πολλές περιπτώσεις, να το μάθει στην πορεία, όπως έκανα και εγώ. Αυτός βέβαια είναι ένας αρκετά πιο δύσκολος δρόμος, οπότε γι’ αυτούς που θέλουν να ασχοληθούν με τη δημοσιογραφία, εγώ συστήνω σπουδές δημοσιογραφίας.
Γ1: Μετανιώσατε για την επιλογή που έχετε κάνει; Σήμερα θα κάνατε την ίδια επιλογή επαγγέλματος;
Δεν είναι πολλά τα χρόνια που ασχολούμαι με το επάγγελμα, ασχολούμαι 11 χρόνια, για να προλάβω να μετανιώσω, δεν έχω μετανιώσει, παρά το γεγονός ότι είναι ένα δύσκολο επάγγελμα που απαιτεί πάρα πολύ μεγάλη αφοσίωση και καθημερινή τριβή και κυρίως είναι ένα από τα επαγγέλματα, ίσως όπως το επάγγελμα του γιατρού και του εκπαιδευτικού, που απαιτεί συνεχές διάβασμα. Δηλαδή, δε γίνεται να είσαι δημοσιογράφος και να σταματήσεις να διαβάζεις, πρέπει να διαβάζεις συνεχόμενα, να ενημερώνεσαι καθημερινά. Διαβάζεις πάρα πολύ κατά τη διάρκεια της ημέρας για να γράψεις, για να ασχοληθείς με τα κείμενα σου, για να κάνεις το ρεπορτάζ σου. Οπότε ναι, είναι ένα επάγγελμα που θέλει τρομερές απαιτήσεις, και χρονικές αλλά και πνευματικές. Γενικότερα, δεν έχω μετανιώσει, γιατί μου αρέσει, το επέλεξα συνειδητά και μου αρέσει που το εξακολουθώ και το κάνω.
Γ1: Πόσες μέρες την εβδομάδα ασχολείστε με το επάγγελμα σας, έχετε ελεύθερο χρόνο;
Αυτή είναι μια πολύ ωραία ερώτηση, που νομίζω πρέπει να ακούσουν όσοι θέλουν να ασχοληθούν με το επάγγελμα. Λοιπόν, είναι ένα επάγγελμα, το οποίο πρακτικά σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει ωράριο, δυστυχώς, γιατί η ροή της πληροφορίας, η ροή των ειδήσεων, η ροή των ρεπορτάζ είναι συνεχής. Οπότε, εγώ προσωπικά δουλεύω γύρω στις 12 με 14 ώρες την ημέρα, που είναι πάρα πολλές, πολλές περισσότερες από το τυπικό οκτάωρο. Η μέρα μου ξεκινάει πάρα πολύ νωρίς, δηλαδή αυτή τη στιγμή για να είμαι μαζί σας και να μπορούμε να κάνουμε αυτήν την συζήτηση, έχω ξυπνήσει από τις 6 το πρωί για να ετοιμάσω το site, για να κάνω τις πρωινές δουλειές που πρέπει να γίνουν και στη συνέχεια, όταν τελειώσουμε από την συζήτηση, θα πάω στα γραφεία της LiFO, από όπου θα φύγω γύρω στις 7 με 8 το βράδυ. Οπότε είναι πολλές οι ώρες, ο ελεύθερος χρόνος είναι ελάχιστος, προσπαθώ να έχω ελεύθερο χρόνο τις Κυριακές, συνήθως, γιατί και Σάββατα δουλεύω, αλλά είναι κάτι που μου αρέσει, όπως είπα και πριν, οπότε δεν με πολυαπασχολεί.
Γ1: Τι είναι εκείνο που θεωρείτε το πιο ενδιαφέρον στο επάγγελμα σας;
Ένα από τα στοιχεία που θεωρώ πολύ ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι μαθαίνουμε πάρα πολλά πράγματα πρώτοι. Αυτό που σας είπα δηλαδή και πριν, το οποίο ήταν κινητήριος δύναμη, ο λόγος για τον οποίο ασχολήθηκα με αυτό το επάγγελμα. Ακριβώς, επειδή έχουμε πρόσβαση στην πληροφορία, μπορούμε και ενημερωνόμαστε πρώτοι από όλους για το τι συμβαίνει γύρω μας και μετά καλούμαστε να ενημερώσουμε και εσάς. Οπότε αυτό είναι ίσως το κομμάτι που βρίσκω το πιο ενδιαφέρον στο επάγγελμα μου.
Γ1: Μπορείτε να μας πείτε ποια ήταν η πιο ενδιαφέρουσα και πιο δύσκολη συνέντευξη που έχετε πάρει;
Λοιπόν, να ξεκινήσουμε με την πιο ενδιαφέρουσα. Οι πιο ενδιαφέρουσες πρόσφατες συνεντεύξεις που έχω κάνει είναι με κάποιον τον οποίον μάλλον γνωρίζετε οι περισσότεροι, με τον Χριστόφορο Παπακαλιάτη, ο οποίος παίζει και σκηνοθετεί στη σειρά Maestro, που προβλήθηκε στο Mega και στο Netflix. Ήταν πολύ ενδιαφέρουσες και οι δύο φορές που του έχω κάνει συνεντεύξεις, γιατί βρέθηκα στα γυρίσματα μιας τηλεοπτικής σειράς πολύ καιρό πριν τη δουν όλοι και μπόρεσα να δω πώς γυρίζεται αυτή η σειρά, που είναι μια μεγάλη παραγωγή για την Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει πολύ υψηλή τηλεθέαση. Ειδικά τώρα που του έκανα τη δεύτερη συνέντευξη, πριν από τα γυρίσματα του δεύτερου κύκλου της σειράς που θα τη δούμε σε μερικούς μήνες, είχα τρομερή περιέργεια να δω τι συμβαίνει. Όλοι όσοι παρακολουθείτε μια σειρά θέλετε να δείτε τι συμβαίνει στη συνέχεια και αυτό ήταν πάρα πολύ ενδιαφέρον, όντως. Από κει και πέρα, οι πιο δύσκολες συνεντεύξεις συνήθως είναι αυτές που γίνονται στα Αγγλικά, σε άλλη γλώσσα δηλαδή. Όταν κάνω συνεντεύξεις με διεθνείς καλλιτέχνες, συνήθως οι συνεντεύξεις αυτές γίνονται σε μια κοινή γλώσσα που μιλάμε και οι δύο, τα Αγγλικά, τις πιο πολλές φορές. Οπότε αυτό προσθέτει έξτρα βαθμό δυσκολίας, να πρέπει να συνεννοηθείς με έναν άνθρωπο στην όχι δική σου γλώσσα, στην όχι μητρική σου γλώσσα. Όσο καλά και να μιλάς τα Αγγλικά, και τα μιλάω πολλά χρόνια, είναι δύσκολο, γιατί πρέπει να περιγράψεις τι είναι αυτό που έχεις στο κεφάλι σου, τι θες να μάθεις από τον άνθρωπο που έχεις απέναντι σου και αντίστοιχα αυτός να σου απαντήσει, στη συνέχεια όλη αυτή την συζήτηση να την μεταφράσεις στα Ελληνικά, γιατί τα κείμενα που δίνουμε είναι Ελληνικά. Οπότε όλες αυτές οι συνεντεύξεις που γίνονται σε ξένες γλώσσες, κυρίως τα Αγγλικά για τα οποία μιλάμε είναι δύσκολες.
Γ1: Τι αποτελεί είδηση; Πώς αξιολογείτε αν μια είδηση αξίζει να δημοσιευτεί;
Αυτή είναι μια πάρα πολύ ωραία ερώτηση και είναι ένα από τα πρώτα μαθήματα που γίνονται στις σχολές δημοσιογραφίας. Τι είναι είδηση; Λοιπόν, είδηση είναι η κάθε πληροφορία, είναι καθετί καινούριο, καθετί νέο που μαθαίνουμε και θεωρούμε ότι έχει ενδιαφέρον να το μεταδώσουμε στο κοινό, στο αναγνωστικό, στο τηλεοπτικό, στο ραδιοφωνικό, ανάλογα με το πού εργαζόμαστε. Η είδηση συνήθως έχει δύο χαρακτηριστικά, έχει την ποιότητα, και την ταχύτητα. Μια είδηση πρέπει να είναι γραμμένη ή να την περιγράψουμε, αν γίνεται σε τηλεοπτικό ρεπορτάζ, με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι ποιοτική. Να έχει δηλαδή, ποιοτικά χαρακτηριστικά, να έχει αλήθεια, να μην είναι ψεύτικη να μην είναι αυτό που ονομάζουμε fake news, και στην συνέχεια είναι πολύ σημαντικό και το στοιχείο της ταχύτητας. Μια είδηση πρέπει να τη μεταδώσουμε γρήγορα, γιατί, εάν καθυστερήσουμε πάρα πολύ, παύει να είναι είδηση, χάνει το στοιχείο του καινούριου. Εάν εγώ σας πω σήμερα, που είναι 9 Ιανουαρίου, πως άλλαξε ο καινούριος χρόνος, αυτό είναι κάτι που έχει γίνει εδώ και 8 μέρες, οπότε δεν είναι είδηση, έχει παλιώσει. Οπότε, αυτά είναι τα χαρακτηριστικά της είδησης, από εκεί και πέρα ο τρόπος με τον οποίο μεταφέρουμε τις ειδήσεις, είναι πολύ σημαντικός. Θα πρέπει μια είδηση, οπωσδήποτε να την διασταυρώνουμε, δηλαδή, μια πηγή δεν είναι συνήθως αρκετή, όταν έχουμε ακούσει κάτι ή όταν έχουμε μάθει κάτι που συμβαίνει. Θα πρέπει να επιβεβαιώσουμε από κάποια άλλη πηγή ότι αυτό όντως έχει συμβεί, για να μην μπούμε στον κίνδυνο να μεταφέρουμε μια ψευδή είδηση. Θα σας πω ένα παράδειγμα: έστω ότι εγώ έχω κάποιον γνωστό που δουλεύει σε ένα νοσοκομείο και μου στέλνει ένα μήνυμα πως έχει πεθάνει ένας πάρα πολύ γνωστός ηθοποιός. Εάν αυτό εγώ το γράψω στο site στο οποίο δουλεύω ή το πω στην εκπομπή που εμφανίζομαι και δεν το έχω διασταυρώσει, υπάρχει τρομερός κίνδυνος η πληροφορία που είχα εγώ να μην είναι σωστή. Μπορεί αυτός που ήξερα από το νοσοκομείο να μου έχει μεταφέρει μια ψευδή είδηση και με αυτόν τον τρόπο έχω πει κάτι πάρα πολύ λανθασμένο για έναν άνθρωπο, ότι έχει πεθάνει. Οπότε θα έπρεπε να έχω μια επίσημη πηγή, κάποιον γιατρό από το νοσοκομείο και με αυτόν τον τρόπο να διασταυρώσω ότι η είδηση, η πληροφορία που έχω είναι αληθής, για να την μεταδώσω. Στο συγκεκριμένο παράδειγμα που σας έφερα μπαίνουν και κάποιες ηθικές παράμετροι, δηλαδή, εάν μιλάμε για έναν θάνατο, είναι πάρα πολύ σημαντικό να έχουν ενημερωθεί πρώτα οι συγγενείς και στη συνέχεια να μεταδώσουμε την είδηση, να μην το μάθουν από την τηλεόραση. Αυτό συμβαίνει για ηθικούς λόγους. Βεβαίως, μπορείτε να το καταλάβετε είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό που ονομάζουμε ηθική δεοντολογία στην δημοσιογραφία.
Γ1: Γιατί πιστεύετε πως κάποιοι δημοσιογράφοι υπερβάλλουν σε σημείο που αλλοιώνουν την αλήθεια και την ίδια την είδηση;
Αυτό γίνεται τις περισσότερες φορές, όταν μιλάμε για την τηλεόραση, για λόγους τηλεθέασης, και όταν μιλάμε για τα site ή τις εφημερίδες, γι’ αυτό που ονομάζουμε clickbait. Έχουμε μια είδηση, και σε αυτήν καλούμαστε να βάλουμε έναν τίτλο, ο τίτλος πρέπει να είναι ενδεικτικός αυτής της είδησης. Σε πολλές περιπτώσεις οι δημοσιογράφοι υπερβάλλουν ειδικά στους τίτλους, για να προκαλέσουν το ενδιαφέρον του κοινού, ώστε να κάνει click, να πατήσει στην είδηση, και συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις, όταν μιλάμε για το γεγονός του clickbait, το περιεχόμενο της είδησης, δεν έχει καμία σχέση με τον τίτλο. Η υπερβολή είναι όντως ένα στοιχείο της κακής δημοσιογραφίας, όπως και να μην διασταυρώνεις τις ειδήσεις, όπως περιγράψαμε πριν, και συμβάλλει στο να μην εμπιστεύεται πολύς κόσμος τους δημοσιογράφους σε πάρα πολλές περιπτώσεις, να θεωρεί δηλαδή ότι αλλοιώνουν την πραγματικότητα, ότι υπερβάλλουν, όπως πολύ σωστά ρώτησες, και γι’ αυτό τον λόγο είναι πολύ σημαντικό στοιχείο της δημοσιογραφίας η ψυχραιμία. Χρειάζεται ψυχραιμία, όταν γράφεις ή όταν κάνεις ρεπορτάζ και χρειάζεται και αντικειμενικότητα, να προσπαθείς δηλαδή να μην βάζεις την προσωπική σου άποψη, όταν δεν είναι απαραίτητο, αλλά να περιγράφεις ακριβώς την είδηση, την κατάσταση, χωρίς να εμπλέκεσαι εσύ προσωπικά. Οπότε ναι, η υπερβολή σε πάρα πολλές περιπτώσεις καταστρέφει το επάγγελμα μας.
Γ1: Θεωρείτε ότι οι οικονομικές σας απολαβές είναι ικανοποιητικές για τον χρόνο που αφιερώνετε στην εργασία σας;
Συνήθως το επάγγελμα του δημοσιογράφου δεν αμείβεται σωστά, ειδικά τα προηγούμενα 10-12 χρόνια, τα χρόνια της κρίσης ήταν ένα από τα επαγγέλματα που είχαν πληγεί πάρα πολύ οικονομικά, και κυρίως δεν αμείβεται σωστά με βάση τις ώρες και με βάση την αφοσίωση που χρειάζεται. Είναι αυτό που είπαμε πριν, πως χρειάζεται να διαβάζεις συνέχεια. Ακόμα και όταν δεν δουλεύεις, στην πραγματικότητα δουλεύεις, γιατί πρέπει να έχεις τις κεραίες σου ανοιχτές, να βλέπεις γύρω σου τι γίνεται, ακόμα και όταν είσαι σε διακοπές για παράδειγμα, δεν μπορείς να τα κλείνεις όλα, να κλείνεις τον υπολογιστή, να κλείνεις τα social media, να μην κοιτάς τι γίνεται γύρω σου. Γιατί μετά θα έχεις ένα τεράστιο κενό. Ας πούμε, ότι έλειπες μια βδομάδα διακοπές κι δεν έχεις δει τι γίνεται αυτή την εβδομάδα, θα επιστρέψεις μετά στη δουλειά σου και θα έχεις ένα πολύ μεγάλο κενό. Οπότε, θεωρώ πως όχι δεν αμείβομαι εγώ προσωπικά, αλλά και γενικότερα όλοι οι δημοσιογράφοι, όσο θα έπρεπε για τη δουλεία που βγάζουμε. Όμως, αυτό τώρα είναι μια πολύ μεγάλη συζήτηση που έχει να κάνει με πολλά άλλα επαγγέλματα. Επίσης, οι περισσότεροι άνθρωποι λένε πως δεν αμείβονται όσο θα έπρεπε με βάση τη δουλειά που κάνουνε και είμαστε και εμείς από αυτούς.
Γ1: Πώς ξεχωρίζει ένας αναγνώστης τα fake news και δεν πέφτει στην παγίδα τους;
Είναι πολύ ωραία ερώτηση και αυτή. Όπως είπαμε πριν, σε πάρα πολλές περιπτώσεις κυκλοφορούν τα fake news και στην τηλεόραση αλλά κυρίως στα site, τα οποία είναι πάρα πολλά στο διαδίκτυο και δεν μπορείς να έχεις εικόνα, τις περισσότερες φορές, ποιοι εργάζονται σε αυτά και αν κάνουν σοβαρή δουλειά. Τα fake news για να τα ξεχωρίσεις χρειάζεται κριτική σκέψη και χρειάζεται και διασταύρωση. Όταν διαβάζεις κάτι πρέπει να έχεις την ικανότητα να αντιληφθείς, αν αυτό που γράφει και αυτό που διαβάζεις έχει κάποιο νόημα και κυρίως να μην διαβάζεις μόνο μια πηγή, να μην ενημερώνεσαι μόνο από ένα site, να προσπαθείς να διαβάσεις από διαφορετικές πηγές, από διαφορετικά μέσα ενημέρωσης. Αυτό συμβαίνει και πολλές φορές με την τηλεόραση, δυστυχώς όσοι άνθρωποι, οι περισσότεροι στην Ελλάδα, ενημερώνονται από την τηλεόραση μόνο, πέφτουν σε αυτήν την παγίδα, να λαμβάνουν τις ειδήσεις με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο, με τον τρόπο που επιλέγει η τηλεόραση να τους μεταφέρει τις ειδήσεις και γενικότερα το τι συμβαίνει γύρω μας. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις κυκλοφορούν fake news στην τηλεόραση μας. Οπότε, αυτό που προτείνω εγώ σε όλους είναι να ενημερώνονται από πολλές και διαφορετικές πηγές, για να κρίνουν στην συνέχεια τι από αυτά που διαβάζουν είναι πραγματικό και τι όχι.
Γ1: Πώς αισθάνεστε τώρα που δίνετε εσείς συνέντευξη;
Η αλήθεια είναι πως μπορεί να είναι ή η πρώτη ή η δεύτερη φορά που το κάνω αυτό, γιατί συνήθως όλα αυτά τα χρόνια γίνεται το αντίστροφο, δηλαδή εγώ ρωτάω και οι άλλοι απαντάνε. Τώρα με ρωτάτε εσείς και απαντάω εγώ, είναι πάρα πολύ περίεργο και μπορώ να καταλάβω και τη δυσκολία πολλών ανθρώπων να μπουν στη διαδικασία να δώσουν μια συνέντευξη, αλλά είναι ευχάριστο, είναι ωραίο και μου αρέσουν πάρα πολύ οι ερωτήσεις που μου κάνετε.
Γ1: Φέτος στο σχολείο μας αποφασίσαμε να φτιάξουμε ένα ηλεκτρονικό περιοδικό, μπορείτε να μας δώσετε κάποιες συμβουλές; Τι θεματικές πρέπει να έχει; Τι πρέπει να προσέξουμε;
Πάρα πολύ ωραία κίνηση αυτή που πάτε να κάνετε, να βγάλετε ένα ηλεκτρονικό περιοδικό. Καταρχάς, το πρώτο πράγμα που θα πω είναι η ομάδα που θα βγάλει αυτό το περιοδικό να συναντηθείτε, να ξεκινήσετε κάποιες συναντήσεις, σκεφτείτε τι περιερχόμενο έχει αυτό το περιοδικό, δηλαδή, τι άρθρα θα έχει, ποιοι θέλετε να το διαβάσουν, είναι πολύ σημαντικό αυτό, σε ποιους απευθύνεται το περιοδικό, δηλαδή, θα απευθύνεται μόνο στους συμμαθητές σας; θα απευθύνεται ενδεχομένως και σε συμμαθητές σας άλλων μικρότερων τάξεων, της δευτέρας και της πρώτης γυμνασίου; θα απευθύνεται στους καθηγητές σας; θα θέλατε να το διαβάσουν οι καθηγητές σας; θα απευθύνεται στους γονείς σας; θα θέλατε να το διαβάσουν οι γονείς και οι φίλοι σας και το οικογενειακό σας περιβάλλον; Είναι σημαντικό να ξέρουμε για ποιους γράφουμε και για ποιους φτιάχνουμε αυτό το περιοδικό. Από εκεί και πέρα, θα πρέπει να μοιράσετε ρόλους, είναι πολύ σημαντικό και αυτό, θα πρέπει κάποιος άνθρωπος, κάποιος μαθητής από εσάς να μπει επικεφαλής, να γίνει αρχισυντάκτης, ο οποίος θα είναι υπεύθυνος, για να μαζέψει όλα τα κείμενα και να κρατηθούν και τα λεγόμενα deadlines, οι προθεσμίες που έχουμε βάλει για την παράδοση των κειμένων. Αν πούμε πως ένα κείμενο πρέπει να παραδοθεί σε 2 βδομάδες από τώρα, πρέπει να παραδοθεί σε 2 βδομάδες από τώρα. Το να καθυστερήσει το παιδί που έχει αναλάβει να το γράψει θα πάει πίσω όλη την ομάδα. Είναι πολύ σημαντικό αυτό. Οπότε ναι, να μοιράσετε τους ρόλους, να πείτε τι γράφει ο καθένας, να επιλέξετε τα θέματα σας, δηλαδή, για ποιά πράγματα θέλετε να γράψετε; θέλετε να γράψετε για ζητήματα που σας απασχολούν εσάς ως παιδιά, εφήβους 14 ετών; θέλετε να γράψετε για τα social media; θέλετε να γράψετε για το tiktok; θέλετε να γράψετε για τα βιβλία που διαβάζετε; για τις σειρές που βλέπετε στην τηλεόραση; για τις ταινίες που βλέπετε στο σινεμά; ζητήματα που απασχολούν το σχολικό περιβάλλον; Δηλαδή, με κάποια πράγματα που δεν αισθάνεστε ωραία στο σχολείο σας; Για παράδειγμα, εμένα θα μου άρεσε να διαβάσω ένα άρθρο για το αν σας αρέσουν τα σχολικά βιβλία. Πιστεύετε πως μπορούν να βελτιωθούν; Με ποιόν τρόπο πρέπει να βελτιωθούν; ή θα μου άρεσε να διαβάσω ένα άρθρο για τα βιβλία τα εξωσχολικά που διαβάζετε, στον ελεύθερο σας χρόνο. Διαβάσατε ένα βιβλίο μέσα στις γιορτές, μέσα στα Χριστούγεννα; Ποιο βιβλίο ήταν αυτό; σας άρεσε; Είδατε κάποια σειρά στην τηλεόραση; Στο Netflix; Οπουδήποτε αλλού; Ποιο είναι το πιο δημοφιλές trend αυτή τη στιγμή στο tiktok; Οι περισσότεροι από εσάς, νομίζω ότι έχετε tiktok. Οπότε, θα ήθελα να το διαβάσω ως μεγαλύτερός σας ⸺και έχω παραπάνω από τα διπλάσια σας χρόνια⸺ τι συμβαίνει στο tiktok και γιατί όλοι ασχολείστε με το tiktok. Αυτά είναι μερικά άρθρα που μου έρχονται αυτή την στιγμή και που θα μου άρεσε να διαβάσω, ως ένας άνθρωπος που ασχολείται με το επάγγελμα, τελείως εκτός από το περιβάλλον σας. Θα μπορούσατε να γράψετε πράγματα και για το νησί σας, για τη Ρόδο. Για την πόλη σας, πράγματα που έχουν συμβεί στο νησί και είναι ενδιαφέροντα, πράγματα που σας έχουν κάνει εντύπωση. Όλα αυτά είναι πράγματα που θα έπρεπε να σκεφτείτε και να συζητήσετε σε μια ή περισσότερες συναντήσεις, προτού ξεκινήσετε να προχωρήσετε στην έκδοση του περιοδικού, να μοιράσετε ποιος θα γράψει τι, και από εκεί και πέρα, το άτομο που έχετε ορίσει ως αρχισυντάκτη να μαζέψει τα κείμενα. Όταν έρθουν τα κείμενα, εκεί ξεκινάει η διαδικασία η δεύτερη, που ονομάζεται το στήσιμο του περιοδικού. Δηλαδή, έχουμε τα κείμενα, θα πρέπει να βρεθούν φωτογραφίες, ένα κείμενο, αν δεν συνοδεύεται απ φωτογραφικό υλικό, πολλές φορές και από βίντεο δεν έχει κανένα ενδιαφέρον. Συνήθως, βαριόμαστε να διαβάσουμε ξερά κείμενα που δεν έχουν και εικόνες. Οπότε σ’ αυτή τη φάση θα πρέπει το κάθε κείμενο να συνοδευτεί με την αντίστοιχη φωτογραφία που θα επιλέξετε μάλλον από το διαδίκτυο. Εκεί μπορεί να οριστεί, επίσης, ένα άτομο που θα κάνει αυτήν τη δουλειά. Θα κάνει το λεγόμενο photo editing, θα διαβάσει το κείμενο και θα ψάξει για την ανάλογη φωτογραφία που του ταιριάζει και είναι ιδανική να συνοδέψει το κείμενο. Ένα παιδί μπορεί να μην θέλει να γράψει κείμενο, έτσι μπορεί αυτό να ασχοληθεί με την φωτογραφία. Επίσης, θα πρότεινα να ζητήσετε και κάποια βοήθεια από τους καθηγητές σας, αν έχουν χρόνο και μπορούν να σας βοηθήσουν σε αυτό. Να διαβάσουν τα κείμενα και να διορθώσουν κάποιο τυχόν λάθος . Γιατί δεν είναι ωραίο να διαβάσουμε ένα κείμενο που περιέχει μέσα συντακτικά ή ορθογραφικά λάθη. Πρέπει τα κείμενα να είναι τέλεια στον μέγιστο βαθμό τους. Μπορεί ένας από τους καθηγητές σας που είναι εξοικειωμένος με τους υπολογιστές να σας βοηθήσει με το λεγόμενο στήσιμο και το πώς θα φτιαχτεί το ηλεκτρονικό περιοδικό, πώς θα τοποθετηθούν οι φωτογραφίες, πώς θα γίνει η σελιδοποίηση, όλα αυτά τα κομμάτια είναι σημαντικά.
Γ1: Έχουμε επιλέξει ως τίτλο του περιοδικού «τα Γερά Μολύβια», πώς σας φαίνεται; θα προτείνατε κάτι άλλο;
Ωραίο είναι, μ’αρέσει, «τα Γερα Μολύβια», ως τίτλος ακούγεται φιλόδοξο, ακούγεται πως ξέρετε τι θέλετε να κάνετε, ότι έχετε αυτοπεποίθηση και είναι σημαντικό σε αυτό το επάγγελμα να έχετε αυτοπεποίθηση, να ξέρουμε δηλαδή ότι μπορούμε να το κάνουμε, πως έχουμε τα προσόντα να το κάνουμε, και αυτό πρέπει να δείξετε και εσείς με τα κείμενα σας, να μην το φοβηθείτε, να μην έχετε δισταγμούς και να γράψετε ακριβώς αυτά που θέλετε, με τον τρόπο που θέλετε. Χωρίς βέβαια κάτι να είναι προσβλητικό ή κάτι να είναι ψευδές, αλλά να έχετε αυτοπεποίθηση σ’αυτά που γράφετε, είναι πού σημαντικό.
Γ1: Τι γνώμη έχετε για την χρήση ξένων όρων στην Ελληνική αρθρογραφία; Τι στάση πρέπει να κρατάμε;
Λοιπόν, αυτή τώρα είναι, επίσης σημαντική ερώτηση, γιατί είμαστε και στο μάθημα των φιλολογικών. Σε αυτό το θέμα, άλλη είναι η γνώμη των γλωσσολόγων και άλλη των δημοσιογράφων, και νομίζω πως αυτό, από ένα σημείο και μετά, έχει να κάνει με το στυλ και το ύφος γραφής του κάθε δημοσιογράφου. Εγώ προσωπικά, που με ρωτάτε αυτή την στιγμή, χρησιμοποιώ πάρα πολλές ξένες λέξεις στα κείμενα μου. Είναι κάτι το οποίο φυσικά και μπορώ να το αποφύγω, αυτό θεωρώ είναι σημαντικό κομμάτι, το να το κάνεις εν αγνοία σου, δηλαδή, πρέπει να γνωρίζεις τις αντίστοιχες ελληνικές λέξεις και να γνωρίζεις συνειδητά, για ποιο λόγο επιλέγεις να χρησιμοποιήσεις την ξένη λέξη αντί για την ελληνική. Εγώ το κάνω συνειδητά, είναι ύφος, είναι στυλ και το κάνω σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, σε συγκεκριμένες φράσεις, σε συγκεκριμένα κείμενα, ρεπορτάζ και συνεντεύξεις και είναι επιλογή του δημοσιογράφου, επιλογή δική μου, σε πολλές περιπτώσεις να χρησιμοποιώ ξένες λέξεις και όχι τις αντίστοιχες ελληνικές, αλλά εννοείται πως αντιλαμβάνομαι ότι κάποιος άλλος μπορεί να έχει εντελώς διαφορετική άποψη, να θεωρεί ότι αυτό είναι ακόμα και «κακοποίηση» της γλώσσας, το ακούω και αυτό. Νομίζω ότι έχει να κάνει καθαρά με τον επαγγελματία και δεν υπάρχει σύμφωνη γνώμη, όλα είναι σεβαστά, αλλά στη δική μου περίπτωση εγώ το ακολουθώ.
Ηχογράφηση: Πανορμίτης Βορεινάκης Γ1, Απομαγνητοφώνηση: Δέσποινα Χατζησάββα Γ1
